Seksisme en vijandigheid tijdens verkiezingsperiode hebben grote impact op vrouwelijke kandidaten
In aanloop naar de lokale verkiezingen van 13 oktober vraagt het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen aandacht voor het seksisme en de vijandigheid waar vrouwelijke kandidaten op sociale media, binnen politieke partijen en in de media geconfronteerd worden. Uit onderzoek van de UGent en de ULB, uitgevoerd op vraag van het Instituut, blijkt dat deze negatieve ervaringen een aanzienlijke, negatieve impact hebben op vrouwelijke politici en er zelfs toe kunnen leiden dat geïnteresseerde vrouwen afzien van hun voornemen om in de politiek te stappen.
De analyse van bijna 44.000 reacties op posts op sociale media van 40 kandidaten toont aan dat vrouwelijke kandidaten voor de verkiezingen van afgelopen juni veel vaker dan mannen negatieve reacties ontvingen en bijna twee keer zo vaak te maken kregen met seksistische opmerkingen. Dit is met name zo op X (voormalig Twitter): 86,7% van alle reacties op posts van vrouwelijke kandidaten zijn daar negatief. Deze vaststellingen illustreren een seksistisch klimaat op sociale media dat tijdens verkiezingscampagnes nog sterker naar voren komt.
Impact
Seksistische en vijandige opmerkingen hebben een grote impact op vrouwelijke kandidaten en beïnvloeden hun welbevinden en politieke betrokkenheid. De stress en angst die gepaard gaan met vijandige reacties zorgen ervoor dat ze hun gedrag, hun kledingstijl en zelfs de onderwerpen die ze bespreken aanpassen, het zogenaamde “chilling effect”, waardoor hun vrijheid van meningsuiting wordt beperkt.
Deze zelfcensuur heeft langetermijngevolgen voor hun politieke ambities - sommige vrouwelijke kandidaten willen zelfs de politiek verlaten – en raakt bovendien niet enkel henzelf. Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen: “Ook de negatieve ervaringen van andere vrouwelijke politici kunnen nieuwe vrouwelijke kandidaten ervan weerhouden om mee te doen, wat een groot probleem is voor onze democratie”.
Cultuurverandering
Uit het onderzoek blijkt dat ook binnen hun politieke partij vrouwelijke kandidaten te maken krijgen met seksisme, bijvoorbeeld door collega’s uit de partij die hun competentie in vraag stellen of die vrouwen minder kansen geven. Daarnaast blijken informele momenten binnen politieke partijen typische momenten waarop seksisme naar boven komt.
“Politieke partijen moeten hun verantwoordelijkheid nemen en maatregelen treffen om seksisme binnen hun gelederen te bestrijden”, benadrukt Liesbet Stevens. “Er kan dan bijvoorbeeld gedacht worden aan het aanstellen van een vertrouwenspersoon opgeleid om deze problematieken te behandelen. Maar er moet vooral gewerkt worden aan preventie en de bevordering van een cultuurverandering”.
Een meldpunt binnen de parlementen of bij de administraties kan helpen om over politieke partijen heen het probleem te objectiveren. Daarnaast is het cruciaal om het grote publiek te sensibiliseren: elke sociale-media gebruiker moet zich bewust zijn van de impact van commentaren, zelfs de commentaren die op het eerste gezicht onbetekenend lijken.
Het volledige onderzoek zal eind 2024 worden gepubliceerd. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen.