Nieuwe voorstellen van Zakia Khattabi om af te stappen van plastic voor eenmalig gebruik

Federaal minister voor Leefmilieu, Zakia Khattabi, legt vandaag nieuwe voorstellen inzake plastic voor eenmalig gebruik ter consultatie voor aan verschillende adviesraden (verbruikers, duurzame ontwikkeling, economie, gezondheid) en stakeholders. De voorstellen strekken ertoe de hoeveelheid afval van wegwerpplastic en verpakkingen met toxische stoffen terug te dringen, en tegelijk hergebruik en recycling te ondersteunen.

Tussen 2000 en 2020 is de recyclage van plastic verpakkingen in België gestegen van 25 % naar 45 %. In dezelfde tijdspanne steeg de hoeveelheid afval van plastic verpakkingen van 244 000 ton naar 369 000 ton (+51%) en uit recente studies blijkt dat ongeveer 40% van de hoeveelheid zwerfvuil uit plastic verpakkingen bestaat.

“De plastic soep in de oceanen neemt jaar na jaar toe en we zien overal microplastics opduiken, tot in ons voedsel en zelfs in ons bloed toe. Gelukkig is er een groeiende bewustwording van de nood aan maatregelen tegen deze plasticvervuiling door aan de bron in te grijpen”, stelt Zakia Khattabi.

De Europese ’Single Use Plastic’-richtlijn beoogt een drastische vermindering van het gebruik van een aantal voorwerpen voor eenmalig gebruik tegen 2026. Dit moet ten uitvoer worden gelegd door de federale regering en de gewesten. “In september 2021 heeft de federale regering, op mijn initiatief, een koninklijk besluit aangenomen dat een geleidelijk verbod op eenmalige plastic producten invoert. Zo geldt er sinds het begin van dit jaar een verkoopverbod op plastic wegwerpborden en wegwerpbestek. Ik heb daarin ook een verkoopverbod laten opnemen op bepaalde plastic wegwerpzakken en wegwerpbekers vanaf 17 januari 2013, waarmee ik verder wilde gaan dan het Europese voorstel. Dit zal een aanzienlijke boost geven voor herbruikbare alternatieven”, voegt ze eraan toe.

De Minister zet vandaag nog een tandje bij in haar ambitie met een reeks nieuwe voorstellen die geleidelijk aan een einde moeten maken aan de commercialisering van plastic voorwerpen voor eenmalig gebruik waar we gemakkelijk zonder kunnen of die we kunnen vervangen door een herbruikbaar alternatief.

Het gaat bijvoorbeeld om de volgende voorwerpen :

- plastic schalen en verpakkingen die gebruikt worden in voedselstands of eetgelegenheden voor consumptie ter plaatse of om mee te nemen;

- plastic verpakkingen voor fruit en groenten die gemakkelijk afzonderlijk kunnen worden verkocht;

- stickers op fruit en groenten, plastic theezakjes, niet-composteerbare koffiecapsules, maar ook nog andere kleine plastic stoffen zoals confetti die in het beste geval in het restafval terechtkomen en in het slechtste geval in onze grond achterblijven;

- verpakkingen die worden gebruikt voor de reclame die de mensen in hun brievenbus ontvangen.

“Het ligt verder in mijn bedoeling om via dit nieuwe koninklijk besluit een voorstel voor te leggen om het gebruik van PFAS in verpakkingen voor eenmalig gebruik te verbieden. PFAS worden gebruikt om vochtwerende kartonnen en papieren verpakkingen te vervaardigen. Gelet op de impact ervan op onze (milieu- en menselijke) gezondheid en vermits er alternatieven bestaan op de markt, is het niet langer verantwoord dat PFAS-bevattende verpakkingen worden gebruikt. België kampt al met veel problemen als gevolg van de verspreiding van deze eeuwige chemicaliën in het milieu”.

En ze besluit : “Tot slot bevat de tekst nog een voorstel voor een minimale inhoud van gerecycleerd kunststof in bepaalde kunststofproducten. Immers, het volstaat niet dat plastic afval gesorteerd wordt om het te recycleren; we moeten er eveneens voor zorgen dat producenten voldoende gerecycleerd materiaal gebruiken in de nieuwe producten. Zodoende ontstaat er een vraag naar gerecycleerd plastic die ook de recycling industrie ten goede komt.”