Seksueel geweld: maak als steunfiguur het verschil
Elke dag stappen twaalf mensen door de deur van een Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG). In de meeste gevallen nemen slachtoffers echter eerst iemand uit hun dichte omgeving in vertrouwen. In het licht van die realiteit rijst dan ook een cruciale vraag: op welke manier kan een slachtoffer de juiste hulp krijgen? Om deze vraag te beantwoorden, lanceren de ZSG vandaag een nationale bewustmakingscampagne gericht op het grote publiek, met als doel om de essentiële rol van steunfiguren en het belang om snel samen contact op te nemen met een ZSG te benadrukken.
Vorig jaar gingen meer dan 3.500 slachtoffers naar een van de tien ZSG. Deze cijfers zijn alarmerend, maar geven nog lang niet de werkelijke omvang van seksueel geweld weer. Veel slachtoffers, voornamelijk vrouwen, durven geen contact op te nemen met een ZSG of weten niet dat er een plek bestaat waar ze holistische zorg kunnen krijgen. “Wanneer een slachtoffer jou in vertrouwen neemt, kan je een beslissende rol spelen”, benadrukt Marie-Colline Leroy, staatssecretaris voor Gendergelijkheid. "Hoe meer mensen de juiste reflex aannemen, hoe korter de weg naar de ZSG. Dat is de boodschap die we willen overbrengen met deze nieuwe campagne “.
Een ZSG biedt slachtoffers van seksueel geweld de mogelijkheid om gratis medische, forensische en psychologische hulp te krijgen en eventueel een klacht in te dienen op één plek, 24 uur per dag, 7 dagen per week. Slachtoffers worden opgevangen door speciaal opgeleide professionals die gewend zijn om met dit soort zaken om te gaan. De uitgebreide aanpak van de ZSG stelt slachtoffers in staat om negatieve effecten te verminderen, de kans op psychologisch herstel te vergroten en sneller te herstellen in het algemeen. Bovendien krijgen steunfiguren, zoals ouders, familieleden of vrienden die het slachtoffer vergezellen, ook een eerste ondersteuning, uitleg en advies.
De getuigenis van het slachtoffer centraal in de campagne
“We hebben ervoor gekozen om de getuigenis van het slachtoffer centraal te stellen in de campagne, zodat zoveel mogelijk mensen zich kunnen identificeren met deze alledaagse situaties. Of het nu gaat om een gesprek in de bus, in een café, na een sportwedstrijd of tijdens het ontbijt, ieder steunfiguur moet weten hoe te reageren: luisteren, geruststellen en aanbieden om snel contact op te nemen met het dichtstbijzijnde ZSG.”
De campagne zal via verschillende kanalen worden gelanceerd, waaronder televisie, radio, sociale media en doelgerichte displays. Specifieke initiatieven, georganiseerd in samenwerking met de vrijwilligerssector, zullen deze bewustmakingsinspanning versterken tot februari 2025.
Voor kwetsbare doelgroepen is de steunfiguur essentieel
Tegelijkertijd richt een tweede deel van de campagne zich op groepen die bijzonder kwetsbaar zijn voor seksueel geweld, zoals migranten, mensen met beperkingen, dakloze mensen en LGBTQIA+ personen. Deze groepen worden geconfronteerd met bijkomende obstakels, zoals onveiligheid, angst om gestigmatiseerd te worden, communicatiemoeilijkheden of gebrek aan kennis over de beschikbare diensten, waardoor de weg naar een de ZSG nog moeilijker blijkt voor hen. De staatssecretaris voegt hieraan toe: “Voor deze kwetsbare groepen is het essentieel dat de drempel om toegang te krijgen tot de ZSG zo laag mogelijk is. Traditionele informatiecampagnes hebben het echter moeilijker om hen te bereiken. Hulpdiensten, sociaal werkers en verenigingen staan in de frontlinie en spelen op die manier een sleutelrol bij het doorverwijzen van slachtoffers naar een ZSG.”
De campagne is bedoeld om de mensen op het terrein meer bekend te maken met de ZSG. De campagne bevat ook specifiek communicatiemateriaal voor elke kwetsbare groep, steeds ontwikkeld in overleg met de eerder genoemde belanghebbenden. "Deze nauwe samenwerking is van cruciaal belang om materiaal aan te bieden dat tegemoet komt aan de specifieke behoeften van elke doelgroep en om de ZSG in staat te stellen deze bewustmakingsacties op lange termijn te realiseren”, besluit de staatssecretaris.
Nuttige links en documenten
- Voor meer informatie over de ZSG, ga naar https://zsg.belgium.be
- Gids voor steunfiguren: Hoe slachtoffers van seksueel geweld helpen?
- Om de campagnematerialen te consulteren, ga naar zsg-cpvs.campaign-hub.be