Toespraak van de Eerste Minister tot de vertegenwoordigers van de civiele maatschappij op Koningsdag

Toespraak van de Eerste Minister tot de vertegenwoordigers van de civiele maatschappij op Koningsdag Paleis der Natie Dinsdag 15 november 2005 EMBARGO 16.00 UUR!!!

TOESPRAAK VAN EERSTE MINISTER GUY VERHOFSTADT TOT DE VERTEGENWOORDIGERS VAN DE CIVIELE MAATSCHAPPIJ OP KONINGSDAG, IN HET PALEIS DER NATIE Koninklijke Hoogheden, Excellenties, Heren voorzitters van Kamer en Senaat, Waarde collega's, Dames en heren, De eerste mens op de maan was een Belg. Zelfs 15 jaar voordat Neil Amstrong in 1969 zijn "one small step for men, one giant leap for mankind" zette. Deze, weliswaar fictieve landgenoot, Kuifje genaamd, en zijn witrode Brusselse raket zijn over de hele wereld bekend en hebben ontelbaar veel mensen doen dromen. Misschien was het ook dit album van Kuifje die president Kennedy heeft aangezet om zijn droom, het maanprogramma van Apollo 11, te lanceren. De Belgische belangstelling voor de ruimte is evenwel niet gestart met Kuifje, maar is veel ouder. De Koninklijke Sterrenwacht van België, de KSB, is zelfs iets ouder dan België. Maar omdat het KSB al 175 jaar een belangrijke parel aan de kroon van ons ruimtewetenschappelijk onderzoek is, is het thema Belgen en de ruimte zeer goed gekozen. Vanuit de KSB zijn in de loop der jaren trouwens twee andere instellingen ontstaan die samen ‘de ruimtepool van Ukkel' vormen, een pool die de drie wetenschappelijke federale instellingen bundelt voor de studie van het milieu, de aarde en het heelal. Naast de KSB is dat het Koninklijk Metereologisch Instituut KMI, zonder wiens dagelijkse activiteiten er geen weer zou zijn in België. Ten derde is er het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie , beter bekend als het BIRA. Tot op vandaag vormen KSB, KMI en BIRA de drievoudige kern van wat ons land de voorbije 175 jaar op dit vlak heeft voortgebracht. Ze staan voor een traditie van wetenschappelijk onderzoek die niet alleen een indrukwekkende palmares kan voorleggen, maar die tegelijk de aandacht en de verbeelding van zoveel landgenoten ‘op de sterren' heeft gericht. Om daar een wereld en een visie te ontdekken die ook het leven op aarde gevoelig heeft beïnvloed. Dat laatste, die verbeelding, is zelfs letterlijk te nemen. Want naast Kuifje, telt ons land ook twee echte astronauten. Dirk Frimout en Frank De Winne, die respectievelijk in 1992 en 2002 hun ruimtedoop kregen, hebben gans België in de ban van de ruimte gehouden. Zij hebben de droom die velen hebben, gerealiseerd. Want wat is ruimtevaart anders dan dromen van een andere wereld, en die droom met wetenschappelijke precisie verzilveren? Dat is precies de job die de circa 40.000 medewerkers in ESA, het Europese Ruimte Agentschap, sinds 1975 dagelijks doen. ESA is eigenlijk een model van Europese samenwerking. Het toont aan dat als we alle versnipperde investeringen en bevoegdheden in één pool samenbrengen, we grootse zaken kunnen realiseren. Denken we bijvoorbeeld aan de eerste Europese Meteosat in 1977, aan de eerste Europese Ariane-raket in 1979 of aan de Hubble-ruimtetelescoop in 1990. En dat was pas het begin van het Europese ruimtetijdperk waaraan, laat ons dat niet vergeten, Belgische wetenschappers, Belgische onderzoekscentra en Belgische industrieën een zeer belangrijk aandeel hebben. In 1987 werd het budget van ons land voor ESA namelijk verdubbeld. Dit maakte van België, na Duitsland, Frankrijk en Italië, de grootste investeerder in de Europese Ruimtevaart. Ik weet – uit heel goede bron – dat de toenmalige minister van Wetenschapsbeleid nog steeds fier is op deze investering. Die budgetverdubbeling heeft namelijk ook de Belgische industrie een serieuze duw in de rug gegeven. Met meer dan 1300 werknemers staat onze ruimte-industrie echt wel aan de top van Europa. De lijst van realisaties door Belgische firma's is indrukwekkend. Zo bouwde bijvoorbeeld de firma Verhaert PROBA, een mini-satelliet, dat in 2001 werd gelanceerd en vandaag door ESA als model voor de toekomst wordt beschouwd. Maar ook onze universiteiten en onze wetenschappelijke instellingen worden algemeen als uitstekend beschouwd. Laat ons niet vergeten dat het ook een Belg was, Georges Lemaître, die de theorie van de Big Bang ontwikkelde. Lemaître was trouwens de enige die door Einstein als zijn gelijke werd beschouwd. Het is dan ook omwille van deze algemene goede reputatie en de indrukwekkende economische return dat de regering heeft beslist dat in de begroting van 2006 tegenover vorig jaar het budget voor ruimtevaart met bijna twintig miljoen euro wordt verhoogd. Dat is een verhoging van 12%. Maar, dames en heren, het mooiste aan de ruimte en België is de passie van onze bevolking voor sterren. Wat zouden we zijn zonder de volkssterrenwachten, de amateursterrenwachten en de talrijke sterrenclubs en sterrenkundige verenigingen actief in alle Belgische provincies? De Belgische belangstelling voor de ruimte is dus niet alleen zo oud als België, ze is ook ‘zo breed als België'. Dat blijkt ook uit een groot aantal planetoïden, kleine planeten die dankzij een Belgische ontdekker een Belgische naam kregen. Veelal is dat de naam van een wetenschapper, een astronoom of een ‘bekende Belg'. Maar ook ons Belgisch vorstenhuis is in de kring van planetoïden goed vertegenwoordigd met de planetoïden Astrid, Albertine, verwijzend naar koning Albert I, Balduinus, Fabiola en Paola. Sire, Mevrouw, Deze planetoïden tonen aan dat ons koningshuis het Belgisch ruimte onderzoek een goed hart toedragen. Als het venster op de wereld waarin we leven staat dit onderzoek immers voor ons collectief verleden en voor onze gemeenschappelijke toekomst. Je souhaite au Roi Albert, à la Reine Paola et à toute la Famille Royale de nombreuses années de bonheur. Ich wünsche König Albert, Königin Paola und der gesamten königlichen Familie noch vielen guten und glücklichen Jahre. Ik wens Koning Albert, Koningin Paola en de koninklijke familie nog vele goede en gelukkige jaren.