16 nov 2018 18:05

Unesco-verdrag: teruggave van cultuurgoederen die onrechtmatig het grondgebied hebben verlaten

De ministerraad keurt een voorontwerp van wet goed over de teruggave van cultuurgoederen die onrechtmatig het grondgebied hebben verlaten van staten die het Unesco-verdrag hebben bekrachtigd.

Het voorontwerp maakt het mogelijk om de strijd tegen illegale handel van cultuurgoederen op te voeren. De Algemene Administratie van Douane en Accijnzen wordt bevoegd gemaakt voor de controle op de naleving van de wet. In die optiek krijgt ze ook politionele bevoegdheden. Het voorontwerp van wet regelt welke handel in cultuurgoederen precies bestreden moet worden. Nieuw daarbij is dat ook niet-geïnventariseerd archeologisch materiaal voortaan meegenomen wordt.

Het voorontwerp beoogt een gedeeltelijke omzetting van het Unesco-verdrag van 14 november 1970. In het bijzonder worden de artikelen 3 en 7 van het verdrag in het Belgisch recht opgenomen.

Artikel 3 stelt als algemeen principe dat de invoer, uitvoer en overdracht van eigendom van cultuurgoederen die in strijd zijn met de bepalingen die de verdragspartijen overeenkomstig dit verdrag genomen hebben, ongeoorloofd zijn.

Artikel 7 verplicht de overheid om:

  • musea en gelijksoortige instellingen te verhinderen om ongeoorloofd uitgevoerde cultuurgoederen te verwerven
  • de invoer van uit musea of (seculiere of religieuze) openbare monumenten gestolen cultuurgoederen te verbieden, voor zover deze laatste geïnventariseerd zijn
  • de teruggave van uit musea en andere vergelijkbare instellingen gestolen cultuurgoederen te bevorderen, mits betaling van een billijke vergoeding aan degene die het cultuurgoed dient te restitueren en een geldige eigendomstitel heeft

Op mondiaal vlak heeft Unesco van de bestrijding van de illegale kunsthandel een van haar doelstellingen gemaakt. Dit verdrag is dan ook het voornaamste internationale rechtsinstrument om de illegale (ongeoorloofde) handel in cultuurgoederen op wereldvlak tegen te gaan en te beteugelen. Medio 2017 waren al 134 staten partij bij het verdrag, waaronder 24 lidstaten van de Europese Unie.

Het voorontwerp mag ter advies voorgelegd worden aan de Raad van State.

Voorontwerp van wet met betrekking tot de teruggave van cultuurgoederen die onrechtmatig het grondgebied hebben verlaten van staten die het Unesco-verdrag van 14 november 1970 met betrekking tot de maatregelen die moeten genomen worden om de ongeoorloofde invoer, uitvoer en overdracht van cultuurgoederen te voorkomen, hebben bekrachtigd