6 % alcohol is niet alcoholarm - Een Europese maatregel staat op het punt alcoholgebruik te bevorderen door burgers te misleiden
De EU staat gevaarlijk dicht bij het toestaan dat wijnen met een alcoholgehalte tot 6% het label ‘alcoholarm’ mogen dragen. België verzet zich hier krachtig tegen. Deze kwalificatie misleidt consumenten, creëert een vals gevoel van veiligheid en ondermijnt de doelstellingen van de volksgezondheid. Voor de Belgische federale overheidsdienst Volksgezondheid is ‘verlaagd alcoholgehalte’ de enige eerlijke, feitelijke en consistente vermelding.
In het kader van de lopende herziening van de Europese wijnregelgeving hebben de lidstaten van de EU, met uitzondering van België, een voorstel goedgekeurd om de term ‘alcoholarm’ (‘low-alcohol’ in het Engels) toe te staan voor wijnen waarvan het alcoholgehalte is verlaagd.
Gevolg: Wijnen met een alcoholgehalte tot 6%, vergelijkbaar met veel bieren, zouden binnenkort kunnen worden geëtiketteerd als ‘alcoholarm’.
‘Alcoholarm’ is een misleiding ten koste van onze gezondheid
Het toestaan van de term ‘alcoholarm’ voor wijnen met tot 6% alcohol, vormt een gevaarlijk precedent in de EU-voedselwetgeving.
Tot nu toe is het gebruik van de term ‘-arm’ strikt gekoppeld aan een verondersteld gezondheidsvoordeel: ‘zoutarm’, ‘vetarm’ of ‘suikerarm’. Deze aanduiding is alleen toegestaan wanneer een strikte maximale drempelwaarde wordt nageleefd, die garandeert dat het product daadwerkelijk een lage hoeveelheid van de betrokken stof bevat. Deze vermelding toepassen op wijn met 6% alcohol, zonder gezondheidsdrempel, breekt volledig met deze aanpak.
Dit is des te zorgwekkender gezien het groeiende wetenschappelijke bewijs van de link tussen alcohol en kanker, zoals borstkanker[1].
Een serieuze tegenvaller voor de inspanningen van volksgezondheid
Er is geen enkel niveau van alcoholconsumptie dat veilig is voor onze gezondheid [2]. En hoe meer je drinkt, hoe groter de schade.
Het kwalificeren van wijn met tot 6% alcohol als ‘alcoholarm’ is onjuist en schadelijk. Het creëert een vals gevoel van veiligheid en draagt bij aan het normaliseren van alcoholgebruik, vooral bij groepen die gevoelig zijn voor commerciële beïnvloeding. Deze kwalificatie misleidt consumenten, suggereert een veiligheidsgevoel dat eenvoudigweg niet bestaat. Dit ondermijnt de lang opgebouwde bescherming van de volksgezondheid en opent de deur naar verdere misleiding.
Om doordachte keuzes te kunnen maken, verdienen consumenten duidelijke en feitelijke informatie, niet een marketingstrategie vermomd als regelgeving. Het is de verantwoordelijkheid van de overheden om die informatie te waarborgen.
‘Verlaagd alcoholgehalte’, een eerlijke, feitelijke en consistente vermelding
Men kan de vermindering van het alcoholgehalte verwelkomen en iedereen heeft het recht om eigen keuzes te maken, maar de overheid moet ervoor zorgen dat deze keuzes gebaseerd zijn op betrouwbare en waarheidsgetrouwe informatie.
Er is al een duidelijk en correct alternatief: ‘Verlaagd alcoholgehalte’. De aanduiding ‘verlaagd [x]’ is sinds 2006 vastgelegd in de EU-wetgeving en wordt in de hele voedingssector gebruikt. Ze beschrijft producten waarvan het gehalte aan een bepaalde stof is verlaagd, zonder te suggereren dat het gehalte laag is of dat het een gezondheidsvoordeel oplevert.
Waarom zou wijn een uitzondering moeten vormen op de regels die voor alle andere voedingsmiddelen en dranken gelden? Alleen de vermelding ‘verlaagd alcoholgehalte’ garandeert betrouwbare en waarheidsgetrouwe informatie en coherentie binnen de Europese wetgeving inzake voedseletikettering.
Het dossier zit bij het Europees Parlement
De bal ligt nu bij het Europees Parlement. België hoopt dat het zal opkomen voor de volksgezondheid en dat het de onderhandelingen met de Raad zal gebruiken om de andere lidstaten en de Europese Commissie te overtuigen dat de enige eerlijke en aanvaardbare vermelding ‘verlaagd alcoholgehalte’ is.
De overheden hebben de plicht om het algemeen belang te beschermen en een hoog niveau van gezondheidsbescherming voor alle burgers te waarborgen.
Technische achtergrondnota: https://www.health.belgium.be/en/background-note-communication-low-alcohol
[1] 1 Rumgay H, Shield K, Charvat H, Ferrari P, Sornpaisarn B, Obot I, et al. Global burden of cancer in 2020 attributable to alcohol consumption: a population-based study. Lancet Oncol. Published online 14 July 2021. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(21)00279-5
[2] https://www.who.int/europe/news/item/04-01-2023-no-level-of-alcohol-consumption-is-safe-for-our-health