18 dec 2021 10:28

Akkoord over de oprichting van een kenniscentrum voor het klimaat

De ministerraad gaat op voorstel van de staatssecretaris belast met Wetenschapsbeleid, Thomas Dermine, akkoord met de oprichting van een kenniscentrum voor het klimaat.

Uit het IPCC-rapport van augustus jongstleden blijkt dat de opwarming tegen 2050 in alle scenario's zal toenemen. De opwarming zal in de loop van de 21e eeuw meer dan 1,5°C of zelfs 2°C bedragen, tenzij de uitstoot van broeikasgassen in de komende decennia aanzienlijk wordt teruggedrongen. De aanpak van de klimaatverandering is de grootste uitdaging voor de mensheid en moet daarom een topprioriteit zijn voor beleidsmakers.

De regering heeft daarom beslist om een Belgisch Kenniscentrum voor het Klimaat op te richten. Dit centrum zal worden geïntegreerd in de werking van de federale wetenschappelijke instellingen (Koninklijk Meteorologisch Instituut, Belgisch Instituut voor Ruimte‑Aeronomie, Koninklijke Sterrenwacht van België, Museum voor Natuurwetenschappen, Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, Sciensano etc.) om hun onderzoeksprogramma's inzake klimaat te coördineren, hun samenwerking met andere onderzoekscentra en universiteiten te versterken en zich meer toe te spitsen op de behoeften van de economische en politieke actoren (adaptatiemaatregelen, beheer van natuurlijke risico’s etc.).

Vandaag wordt er binnen de federale wetenschappelijke instellingen al klimaatonderzoek verricht, maar dit krijgt zelden prioriteit, wordt onvoldoende gecoördineerd en sluit niet erg aan bij de politieke behoeften inzake adaptatie of mitigatie. De oprichting van een Klimaatcentrum binnen de federale wetenschappelijke instellingen moet voldoen aan drie doelstellingen:

  1. De middelen voor klimaatonderzoek bundelen en versterken. Door onderzoekslijnen onder dezelfde paraplu te bundelen, kan een kritische massa worden bereikt om een referentiecentrum voor klimaatonderzoek in Europa te worden. Bovendien zal een meer holistisch beheer de coherentie en de strategische impact van de onderzoeksprogramma's vergroten.
  2. Structurele samenwerking met universiteiten en onderzoekscentra tot stand brengen. Interdisciplinair werk wordt steeds belangrijker om de mondiale en complexe klimaatuitdagingen aan te pakken. Complementariteit en coördinatie van de activiteiten zullen een hoger onderzoeksniveau voor alle instellingen mogelijk maken.
  3. Ontwikkeling van klimaatdiensten als antwoord op de behoeften van de beleidsmakers en de sectoren. Het is noodzakelijk om nu de juiste mitigatie- en aanpassingsmaatregelen te nemen. Hierdoor zouden ook meer evidence based-beleidsbeslissingen mogelijk moeten zijn.

Bij de verwezenlijking van zijn doelstellingen zal het Klimaatcentrum rekening houden met de behoeften van zijn stakeholders, waaronder de regionale en federale bestuursniveaus.

Het vaste personeel van het Klimaatcentrum zal worden ondergebracht op het plateau van Ukkel.

Er wordt voorzien in een jaarlijkse begroting van twee miljoen euro voor het Centrum.