De Quotawet: steeds meer vrouwen in raden van bestuur, maar evolutie in directiecomités gaat trager
Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen publiceert vandaag zijn vijfde evaluatie van de wet van 28 juli 2011, beter bekend als de Quotawet. Veertien jaar na de goedkeuring ervan spreken de resultaten voor zich: het percentage vrouwen in de raden van bestuur is verviervoudigd tot 37,3% in 2024. Terwijl 97,1% van de bedrijven al aan de geldende quota voldoet, moet België zich nu voorbereiden op de omzetting van de Europese richtlijn ‘Women on Boards’, die ambitieuzere doelen stelt tegen 2026. In de directiecomités, die niet onder de wet vallen, blijft de deelname van vrouwen echter beperkter.
De Quotawet vereist dat minstens een derde van de zetels in de raden van bestuur van beursgenoteerde bedrijven, autonome overheidsbedrijven en de Nationale Loterij ingenomen wordt door een lid van het ondervertegenwoordigde geslacht. Sinds de wet in 2011 van kracht werd, is het percentage vrouwelijke bestuurders flink gestegen.
In 2024 bekleedden vrouwen gemiddeld 37,3% van de plaatsen, vergeleken met slechts 9,2% in 2008. Een stijging van meer dan 28 procentpunten in 16 jaar. Deze stijging bevestigt dat quota een krachtige hefboom zijn om de vertegenwoordiging van vrouwen te verbeteren.
Een positieve dynamiek, maar nog onvoldoende in de directiecomités
Hoewel de wet van 28 juli 2011 niet van toepassing is op directiecomités, werd de samenstelling ervan ook geanalyseerd om een beter inzicht te krijgen in de algemene tendensen in bedrijfsbesturen.
Tussen 2020 en 2024 steeg het percentage vrouwen in de directiecomités van alle onderzochte bedrijven van 14,8% naar 21,1%. Tegelijkertijd is de stijging bij beursgenoteerde ondernemingen ook zeer duidelijk, met bijna een verdubbeling van 13,9% naar 20,6%.
Dit is een bemoedigende evolutie, maar nog steeds niet voldoende om een evenwichtige vertegenwoordiging van vrouwen in het besluitvormingsproces te waarborgen. Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut bevestigt: “De ervaring leert dat zonder een dwingend kader de vooruitgang op het gebied van gelijkheid beperkt blijft en te traag verloopt. Quota zijn geen doel op zich, maar een doeltreffend instrument om gelijkheid van vrouwen en mannen in de praktijk te brengen in bedrijven. Het is tijd om het toepassingsgebied van de wet uit te breiden naar directiecomités, zodat ook het management het principe van gendergelijkheid weerspiegelt.”
Richtlijn 'Women on Boards' omzetten moet ambitieus, vindt het Instituut
Met 97,1% van de bedrijven die de Quotawet al naleven en een gemiddelde van 37,3% vrouwen in de raden van bestuur, beschikt België alvast over een stevige basis om de doelstellingen van de Europese richtlijn ‘Women on Boards’ tegen juni 2026 te realiseren.
Het Instituut hoopt op een ambitieuze omzetting van de Europese richtlijn: verhoging van de quota tot 40% in de raden van bestuur en invoering van quota van 33% in de directiecomités, voor alle uitvoerende en niet-uitvoerende functies.