18 mrt 2022 16:19

Europees burgerinitiatief wordt toegankelijker en gebruiksvriendelijker

De ministerraad keurt op voorstel van minister van Binnenlandse Zaken en Democratische Vernieuwing Annelies Verlinden en minister van Democratische Vernieuwing David Clarinval een voorontwerp van wet goed met betrekking tot het Europees burgerinitiatief.

Het Europees burgerinitiatief is een instrument voor participatieve democratie dat de burgers van de Unie de mogelijkheid biedt om zich rechtstreeks tot de Commissie te richten om haar te verzoeken een voorstel voor een rechtshandeling in te dienen.

Vanwege de moeilijkheden die de organisatoren hebben ervaren en het lage percentage van Europese burgerinitiatieven dat eruit is voortgekomen, heeft de Europese Commissie beslist om het Europees burgerinitiatief toegankelijker, minder zwaar en gebruikersvriendelijker te maken voor de organisatoren.

De nieuwe EU-verordening 2019/788 bevat meerdere wijzigingen en aanpassingen:

  • de vereenvoudiging van de vereisten inzake gegevens betreffende de ondertekenaars
  • de mogelijkheid voor de lidstaten om de minimumleeftijd om een initiatief te steunen, te verlagen naar 16 jaar
  • de verbetering van de online verzameling van de steunbetuigingen door het opzetten van een centraal verzamelsysteem door de Commissie
  • de mogelijkheid om initiatieven gedeeltelijk te registreren
  • de mogelijkheid voor de organisatoren van een Europees burgerinitiatief om de begindatum van de verzamelcampagne te kiezen
  • de mogelijkheid voor de ondertekenaars om op de hoogte te worden gehouden via e-mail

De nieuwe verordening heeft tot gevolg dat er ook in de volgende punten moet worden voorzien:

  • een contactpunt dat organisatoren kosteloos kan voorzien van informatie en bijstand
  • de mogelijkheid om initiatieven online te steunen door gebruik te maken van elektronische identificatiemiddelen (bijvoorbeeld de elektronische identiteitskaart) of een elektronische handtekening

In het Belgische recht heeft een wet van 14 januari 2013 "betreffende het burgerinitiatief in de zin van de Europese Verordening nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 (1)" tot dusver de uitvoeringsbepalingen van de vorige Verordening nr. 211/2011 ten uitvoer gelegd. In het licht van de nieuwe verordening van 2019 moet de nationale wetgeving dienovereenkomstig worden aangepast.

Het voorontwerp van wet wordt ter advies voorgelegd aan de Raad van State.

Voorontwerp van wet betreffende het Europees burgerinitiatief in de zin van de Europese Verordening (EU)  2019/788 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende het Europees burgerinitiatief