PERSMEDEDELING van de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid

In het kader van de hervorming van het ziekenhuislandschap en de financiering ervan, heeft de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid het nuttig geacht om de laatste ontwikkelingen op dit gebied te evalueren.

Met het oog op de Conferentie van 19 maart 2025 werden vooraf twee voorbereidende vergaderingen gehouden, waarin naast de presentatie door het federale kabinet van de hoofdlijnen van de hervorming, de verschillende deelstaten hun behoeften, uitdagingen en bezorgdheden deelden met hun collega's aan de hand van enkele cruciale thema’s (ziekenhuiscapaciteit, rol van de regionale en communautaire autoriteiten in normatieve processen, financiering van infrastructuur en patrimonium, kwaliteitsbeleid in de zorg, en beheer van cybersecurity en preventie).

Dit werk heeft geleid tot een synthesenota, die op 19 maart tijdens de Interministeriële Conferentie werd gepresenteerd. Deze nota belichtte de consensuspunten, de meningsverschillen en de uitdagingen en aandachtspunten voor elke deelstaat.

Oprichting van een panel van onafhankelijke experts

Naast deze eerste stap om de uitdagingen, bezorgdheden en behoeften van alle partijen in kaart te brengen, heeft de Interministeriële Conferentie besloten een groep van onafhankelijke experts op te richten.

Opdracht

Dit expertpanel "Hervorming van het ziekenhuislandschap" heeft als opdracht om, vertrekkende vanuit de huidige situatie, rechtstreeks aanbevelingen te formuleren aan de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid met betrekking tot de organisatie van het ziekenhuislandschap. Het doel is kwaliteitsvolle zorg te garanderen en tegelijkertijd het gebruik van menselijke en financiële middelen te optimaliseren.

Uitgaande van een aantal vaststellingen (medische evoluties die ambulante zorg bevorderen, een groot aantal acute bedden met een relatief lage bezettingsgraad, versnippering van de zorg, personeelstekorten, enz.), zal de expertengroep onderzoeken hoe het ziekenhuislandschap kan worden hervormd volgens het principe: "nabije zorg waar mogelijk, geconcentreerde zorg waar nodig". Dit houdt in dat de missies van de verschillende instellingen worden gedefinieerd en de infrastructuur en ziekenhuisnetwerken worden geoptimaliseerd.

Dit omvat in de eerste plaats een reflectie over acute somatische zorg. Het huidige ziekenhuislandschap telt 103 algemene en universitaire ziekenhuizen, waarvan sommige verspreid zijn over meerdere sites. Het is daarom noodzakelijk om na te denken over de differentiatie van hun opdrachten en werking voor een efficiënte toewijzing van middelen. Ook de samenwerking tussen ziekenhuizen moet beter georganiseerd worden om de kwaliteit en efficiëntie van de zorg te verbeteren, met een evenwicht tussen geografische toegankelijkheid en zorgconcentratie.  Crisissituaties in de gezondheidszorg, zoals een pandemie, vallen buiten de scope van de oefening. Maar de expertengroep neemt wel de linken met de eerstelijns- en tweedelijnszorg mee in haar oefening.

In tweede instantie kan, indien mogelijk, de scope van de opdracht worden uitgebreid:

Zo kan een evaluatie van de 25 loco-regionale ziekenhuisnetwerken worden overwogen om de samenwerking tussen ziekenhuizen te verbeteren. Ook de afstemming tussen acute zorg, chronische zorg, revalidatiezorg en geestelijke gezondheidszorg, met inachtneming van de werkzaamheden van de FRZV, kan worden meegenomen in de reflectie. Daarnaast kan tevens de organisatie van acute psychiatrische zorg, met name het aantal en de locatie van de bedden, grondig worden onderzocht.

Ten slotte is de optimalisatie van het zorgtraject van patiënten cruciaal, met een betere stroomlijning via doorverwijzing, telegeneeskunde en de samenwerking met de eerstelijnszorg.

Timing

Deze groep experts zal vóór de zomer een tussentijds rapport voorleggen, met als doel een definitief rapport te presenteren tegen het einde van 2025.

De samenstelling van het panel, zoals overeengekomen door de Conferentie, is terug te vinden hieronder.

• Caroline Gennez - Vlaamse Regering ( voorzitter van de IMC )
• Frank Vandenbroucke - Federale Overheid 
• Yves Coppieters - Waalse Regering en Regering van de Franse Gemeenschap
• Elisabeth Degryse, Franse Gemeenschap
• Valérie Lescrenier,  Federatie Wallonië-Brussel
• Alain Maron - Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en Franse Gemeenschapscommissie,
• Lydia Klinkenberg  - Duitstalige Gemeenschap,
• Elke Van den Brandt - Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en Vlaamse Gemeenschapscommissie,

De Interministeriële Conferentie Volksgezondheid wordt georganiseerd en ondersteund door het DG Gezondheidszorg van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.

Samenstelling

De Interministeriële Conferentie van vandaag is overeengekomen over de samenstelling van het panel van experts.

De experten hebben allen een uitgebreide ervaring doorheen hun professionele loopbaan, vanuit verschillende invalshoeken, op diverse aspecten van de ziekenhuisorganisatie.

Het gaat om de volgende personen:

Jean Bernard Gillet :

Is urgentiearts op rust en erevoorzitter van de Nationale Raad voor Dringende Medische Hulpverlening. Hij was ook diensthoofd spoedgevallen UZ Leuven en medisch directeur van verschillende ziekenhuizen in Brussel en Wallonië. Hij heeft aldus een overzicht van de specificiteiten van de verschillende gewesten.

Alda Greoli :

Is verbonden geweest aan de Landsbond van Christelijke Mutualiteiten en was er nationaal secretaris van in de periode 2006 tot 2014. Ze is ook in 2005 als raadgever verbonden geweest aan het kabinet van minister Laurette Onkelinx. Ze was Waals Minister van Volksgezondheid van 2017 tot 2019.

Guy Durant :

Is ingenieur in management, licentiaat in ziekenhuisbeheer en doctor in de volksgezondheid. Hoogleraar op rust aan de “Ecole de Santé Publique (UCL)” en een eminence grise van de ziekenhuissector. 

Bram Spinnewijn :

Is als geëngageerd huisarts in het Antwerpse vertrouwd met de grootstedelijke problematiek. Brengt expertise mee rond patiëntenstromen en koppelingen met de eerste lijn.

Benjamin Van Camp :

Is klinisch hematoloog van vorming, was van 2000 tot 2008 rector van de Vrije Universiteit Brussel. Was in een verleden onder meer voorzitter van Revalidatieziekenhuis Inkendael. Brengt expertise mee wat betreft UZ, Brusselse regio en revalidatieziekenhuizen .

Carine Vande Voorde :

Is een econoom, expert bij het KCE, auteur van meerdere rapporten over ziekenhuisorganisatie; Is ook gastdocent aan het Leuvens Instituut voor Gezondheidszorgbeleid.

Jean Marie Kohnen :

Is jurist en criminoloog ; hij stond jarenlang aan het hoofd van INAGO, een intercommunale die residentiële zorgcentra beheert in het oosten van België, in nauwe samenwerking met de Duitstalige Gemeenschap. Hij heeft ook ervaring in palliatieve zorgstructuren.

Thérèse Van Durme :

Is verpleegkundige, onderzoekster UCL, met expertise op vlak van de eerste lijn en ouderen (frailty). Zij is vanuit haar achtergrond als verpleegkundige ook goed geplaatst om het aspect van penurie aan zorgpersoneel in de reflectie op te nemen.

 Peter Degadt:

Is onder meer gedelegeerd bestuurder geweest van ZNI, de koepel die niet alleen alle algemene Vlaamse ziekenhuizen omvat, maar ook voorzieningen voor geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg) en van daaruit een duidelijk helikopterzicht op het ziekenhuislandschap in zijn totaliteit. Hij was ook 12 jaar lang voorzitter van de Nationale Raad voor Ziekenhuisinstellingen.

Johan Albrecht :

Is Professor economie aan de Universiteit Gent en stichtend lid van Itinera, heeft gepubliceerd over gezondheidszorg met focus op preventie (chronische levensstijlaandoeningen) en geestelijke gezondheid.

Hans Nijman :

Is hoogleraar gynaecologie-oncologie aan het UMC van Groningen. Hij heeft onder meer in opdracht van het Zorginstituut Nederland en minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Ernst Kuipers, in 2023 het Plan van Aanpak “Passende zorg in oncologieregio’s: plan van aanpak netwerk- en expertzorg voor mensen met kanker” geschreven.