Stalkerware – je (ex-)partner luistert en kijkt mee

Stalkerware is een vorm van ‘spyware’: software en apps waardoor iemand je toestel (smartphone, tablet of computer) zonder je toestemming of medeweten in de gaten kan houden. In enkele muisklikken zijn ze op het internet en zelfs in app-stores terug te vinden. Installatie is makkelijk en vereist geen technologische kennis. Het enige wat de dader moet doen, is op een onbewaakt moment de stalkerware installeren op het toestel van het slachtoffer. Slachtoffers hebben vaak niets in te gaten, aangezien stalkerware er alles aan doet om onder de radar te blijven. Wie niet weet wat stalkerware is en wat de signalen zijn die wijzen op een stalkerwarebesmetting, blijft in het ongewisse.

Stalkerware stelt de dader in staat mee te luisteren tijdens telefoongesprekken, sms-berichten te lezen, online agenda’s uit te pluizen en de locatie van diens slachtoffer te volgen. Sommige stalkerware laat zelfs toe dat de dader sms-berichten verstuurt in naam van het slachtoffer (‘sms-spoofing’).  Daders beschikken zo over heel wat informatie over hun (ex-) partner, die ingezet kan worden om het slachtoffer dwingend te controleren en manipuleren. Deze vormen van psychisch geweld zorgen ervoor dat slachtoffers in een constante staat van angst verkeren.

Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut licht toe: “Stalkerware is aan een opmars bezig en heeft een enorme impact op de slachtoffers. Ze hebben het gevoel niet te kunnen ontsnappen aan de controle van hun (ex)partner. Doordat smartphones, tablets en computers zodanig geïntegreerd zijn in het dagelijks leven, dragen slachtoffers van stalkerware hun dader als het ware steeds met zich mee. Het is belangrijk dat we als samenleving en vanuit hulpverlening over meer kennis beschikken over dit fenomeen, zodat we er beter mee kunnen omgaan.”

Cijfers over de omvang van deze problematiek in België ontbreken. In een Frans onderzoek uit 2018 rapporteerde 64% van de respondenten, vrouwelijke slachtoffers van (ex-)partnergeweld, al een vorm van digitale monitoring te hebben meegemaakt. De laatste jaren is het gebruik van spyware enkel toegenomen. Om deze onderbelichtte tool onder de aandacht te brengen, publiceert het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen zijn aanbeveling over het gebruik van stalkerware in het kader van (ex-)partnergeweld. Het verstrekken van informatie over stalkerware om de herkenning ervan door politie, justitie en hulpverlening te faciliteren, staat centraal. Dit om steeds de veiligheid van het slachtoffer en haar of zijn omgeving te garanderen. Bovendien is het ook belangrijk dat slachtoffers weten wat stalkerware is, hoe ze het kunnen herkennen en waar precies ze terecht kunnen voor hulp.

Perscontact
Sofie Peeters
E-mail: sofie.peeters@igvm.belgie.be
Tel.: 0485 18 21 31

Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werd opgericht in december 2002 en is de onafhankelijke federale overheidsinstelling die instaat voor het waarborgen en bevorderen van de gelijkheid van vrouwen en mannen en de bestrijding van elke vorm van discriminatie en ongelijkheid op grond van geslacht. Het Instituut doet dit door het ontwikkelen en in praktijk brengen van een aangepast wettelijk kader en geschikte structuren, strategieën, instrumenten en acties. Het Instituut streeft naar het verankeren van de gelijkheid van vrouwen en mannen als een vanzelfsprekendheid in de samenleving en dit zowel in de mentaliteit als in het handelen. Slachtoffers en getuigen van discriminatie op grond van geslacht kunnen zich gratis en in alle vertrouwelijkheid laten informeren over hun rechten of een klacht indienen bij het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen via het gratis telefoonnummer 0800/12 800 of via zijn website http://igvm-iefh.belgium.be.