Wanneer gelijke rechten voor transgenders?
Aanbevelingen
1. De interfederale actieplannen tegen discriminatie en homofoob en transfoob geweld voorzagen een aantal maatregelen om te verwezenlijken tijdens de vorige legislatuur. Het Instituut beveelt de regering aan om een nieuw interfederaal actieplan tegen de discriminatie van transgenders wegens hun geslachtsverandering, genderidenteit of genderexpressie uit te werken. Het Instituut, dat de uitwerking van deze actieplannen opvolgt, eist een sterk politiek engagement zowel op het federale niveau als op het niveau van de gemeenschappen en gewesten.
2. Volgens de principes van Yogyakarta is de Belgische wet van 10 mei 2007 betreffende de transseksualiteit in strijd met de mensenrechten. Doordat de wet medische ingrepen, inclusief een onomkeerbare sterilisatie, als voorwaarde stelt om een geslachtswijziging officieel te laten registreren, schendt ze de fysieke integriteit van de persoon en diens recht om erkend te worden in de eigen genderidentiteit.
“De wet betreffende de transseksualiteit is met andere woorden dringend aan een herziening toe”, verklaart Liesbet Stevens, adjunct-directrice van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen. “De voorwaarde dat een transgender persoon een geslachtsaanpassing moet hebben ondergaan verwijst naar het seksueel functioneren van geslachtsorganen vanuit een heteroseksuele, seksistische logica. Geslachtsorganen en seksuele beleving behoren tot de persoonlijke levenssfeer. Het vragen van een medisch attest hierover is met andere woorden een directe schending van de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene. Ook een onomkeerbare sterilisatie en zo iemand verbieden om zich nog voort te planten is flagrant in strijd met de mensenrechten. Tenslotte is het opleggen van een hormoontherapie in het geval van een voornaamswijziging geen onschuldige medische behandeling. Het enige doel is dat de betrokkene op een vrouw of man moet lijken, met de bijbehorende secundaire geslachtskenmerken om te bepalen of de transitie voldoende ‘geslaagd’ is.”
3. Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen onderschrijft ook de vraag van LGBT- en mensenrechtenbewegingen die streven naar het verwijderen van de notie van ‘genderidentiteitsstoornis’ uit de DMI, de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, zoals dat twee decennia geleden voor homoseksualiteit gebeurde.
Hoeveel transgender personen zijn in België van geslacht veranderd ?
Tussen januari 1993 en juni 2014 zijn er in België 730 personen officieel van geslacht veranderd. Twee derde van de transgender personen zijn veranderd van man naar vrouw, één derde van vrouw naar man. Sinds de wet in 2007 in voege trad waarbij geslachtsverandering een administratieve formaliteit werd, waren er jaarlijks gemiddeld 29 mannen en 17 vrouwen die hun geslacht officieel lieten aanpassen.
Geslachtsaanpassingen gebeuren op alle leeftijden. 64% van de geslachtsaanpassingen van vrouw naar man gebeuren tussen de leeftijd van 25 en 44 jaar. Zij zijn gemiddeld 33 jaar wanneer ze hun geslachtsaanpassing officieel laten registreren. Voor de geslachtsaanpassingen van man naar vrouw situeert de piek zich tussen de leeftijd van 45 en 54 jaar, de gemiddelde leeftijd is 40 jaar.
In de leeftijdscategorie jonger dan 25 jaar was er in 2014 een grote stijging van het aantal wijzigingen van vrouw naar man, een stijging van 39% tussen juni 2013 en juni 2014 in tegenstelling tot een gemiddelde stijging van 13% in de andere leeftijdscategorieën. In deze jongste categorie overstijgt het aantal vrouwen die de overgang maakten naar man nu het aantal mannen dat de overgang maakte naar vrouw. Dit is de enige leeftijdscategorie waar dit het geval is.
Meer informatie:
Meer informatie over het aantal transgender personen in België, onderzoeksrapporten, een visietekst van het Instituut en actieplannen: http://igvm-iefh.belgium.be.
In 2006 werden door een groep internationale mensenrechtenspecialisten de Yogyakarta principes opgesteld. Aanleiding was de vaststelling dat seksuele voorkeur en genderidentiteit heel frequent samengaan met systematische schendingen van de mensenrechten.
Meer informatie vindt u op: www.yogakartaprinciples.org.
Perscontact
Elodie Debrumetz
Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen
E-mail : elodie.debrumetz@iefh.belgique.be
Tel. : 02 233 49 47
Gsm : 04 97 23 67 67
De wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen (B.S. van 30 mei 2007) bepaalt dat voor de toepassing van deze wet een direct onderscheid op grond van geslachtsverandering, genderidentiteit en genderexpressie wordt gelijkgesteld met een direct onderscheid op grond van geslacht (artikel 4 §2 en §3). Dit betekent dat het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen in het kader van zijn juridische missie bevoegd is om op te treden inzake discriminatie op basis van geslacht van transgender personen.