24 apr 2023 14:10

België en Noorwegen gaan nauwer samenwerken op het vlak van grensoverschrijdend transport en opslag van CO2

Vandaag hebben eerste ministers Alexander De Croo en Jonas Gahr Støre elkaar in Gent ontmoet in het kader van de versterkte dialoog en samenwerking tussen België en Noorwegen op het gebied van klimaat, energie en industriële transformatie, zoals overeengekomen in februari 2022. In de aanloop naar de North Sea Summit in Oostende benadrukten de eerste ministers het belang van de langdurige samenwerking tussen Noorwegen en België, die gebaseerd is op gedeelde waarden en belangen.

De ontmoeting werd bijgewoond door de ministers Vincent Van Quickenborne, Tinne Van der Straeten en Terje Aasland, alsmede door belangrijke Belgische en Noorse stakeholders op het gebied van energie en industrie: ArcelorMittal, Equinor, Engie, Fluxys en North Sea Port.

Eerste Minister Alexander De Croo: "Grensoverschrijdende samenwerking is noodzakelijk om van het afvangen en opslaan van koolstof (Carbon Capture and Storage - CCS) een doeltreffende maatregel ter bestrijding van de klimaatverandering te maken. Ik kijk uit naar de verdere uitbreiding van de nauwe samenwerking met Noorwegen op het gebied van CCS. Ons doel is zo snel mogelijk een bilaterale overeenkomst te formaliseren over grensoverschrijdend transport en permanente opslag van CO2."

Eerste Minister Jonas Gahr Støre: "Ik ben blij dat de formele onderhandelingen over een bilaterale overeenkomst inzake grensoverschrijdend transport en opslag van CO2 tussen onze landen van start zijn gegaan. Nauwere samenwerking op het gebied van CCS, offshore-windenergie en waterstof is belangrijk voor het bereiken van onze klimaatdoelstellingen. Het memorandum van overeenstemming [DSS1] met België bevestigt het gezamenlijke engagement van onze regeringen om de samenwerking op deze gebieden te bevorderen. Ik ben ervan overtuigd dat we de bilaterale overeenkomst zeer binnenkort zullen afronden."

Groene transitie naar 2030
Op 23 februari 2022 ondertekenden de twee eerste ministers een memorandum van overeenstemming (MuO) over samenwerking op het gebied van offshore-windenergie, waterstof en CCS. Met het MvO hebben België en Noorwegen hun bilaterale samenwerking op het gebied van offshore-windenergie, waterstof en CCS geïntensiveerd. De ontmoeting van vandaag is een belangrijk vervolg op het MuO. Het is noodzakelijk om duurzame technologieën en markten te ontwikkelen die essentieel zijn om de groene overgang naar 2030 en klimaatneutraliteit tegen 2050 te versnellen.

De hoge ambities van België en Noorwegen inzake koolstofarme oplossingen, CCS, waterstof en offshore-windenergie worden nu kracht bijgezet aan de hand van een robuust regelgevingskader, incentives en concrete maatregelen, en door in te zetten op groene scheepvaart en mineralen. Beide landen onderstrepen het belang van het bevorderen van de mogelijkheden voor waterstofproductie en de toepassing van CCS in de hele waardeketen, als een belangrijke stap op weg naar klimaatneutraliteit.

Het is duidelijk dat Noorwegen en België partners zijn als het aankomt op belangrijke oplossingen op industrieel niveau voor het koolstofarm maken van Europa, die de grote industrieën, de tewerkstelling en het concurrentievermogen van onze economieën ten goede komen. Daartoe worden verschillende projecten ontwikkeld, waarbij Belgische en Noorse stakeholders betrokken zijn, waaronder de Hydrogen Backbone, het H2BE-project voor koolstofarme waterstof, een CO2-pijpleiding die België verbindt met de Noorse CO2-opslag, de Ghent Carbon Hub en de koolstofprojecten Antwerp@C en Kairos@C.

Samenwerking tussen de landen rond de Noordzee
De eerste ministers bevestigen het streefdoel om de ontwikkeling en toepassing van offshore-windenergie, waterstof en CCS verder te bevorderen en te ondersteunen. Ze benadrukken het belang van regionale samenwerking tussen de landen rond de Noordzee bij de ondersteuning van grensoverschrijdende energie-infrastructuur en onderzeese opslagfaciliteiten voor CO2, met inbegrip van infrastructuur voor de opwekking en het transport van hernieuwbare energie.

Een belangrijke doelstelling van het MvO van 23 februari 2022 is de voorbereiding van een bilaterale overeenkomst tussen België en Noorwegen om grensoverschrijdend transport en permanente geologische opslag van CO2 op het Noors continentaal plat mogelijk te maken, in het kader van het Protocol van Londen. De federale regering van België, het Vlaamse Gewest en het Waalse Gewest zijn nu formele onderhandelingen met Noorwegen begonnen om een dergelijke overeenkomst te sluiten.   

Koolstofafvang en -opslag zal een van de maatregelen zijn om specifieke industrieën koolstofvrij te maken en de klimaatverandering te matigen. Met de start van de onderhandelingen zetten België en Noorwegen een cruciale eerste stap in het bevorderen van grensoverschrijdende koolstofwaardeketens. Zodra de bilaterale overeenkomst is ondertekend en in werking is getreden, kan koolstof worden getransporteerd van het Vlaamse en het Waalse Gewest naar Noorwegen voor permanente geologische opslag op het Noors continentaal plat.