Eerste lessen uit Fukushima voor nucleaire noodplanning in België
De Hoge Gezondheidsraad maakt een analyse van de Belgische nucleaire noodplanning om de lessen te trekken uit de kernramp van Fukushima 4 jaar geleden.
Globaal rapport
De nucleaire ongevalservaring wereldwijd van de laatste decennia leert dat we beter voorbereid moeten zijn. De HGR maakt een rapport verwacht tegen het tweede semester van 2015 over de crisiscommunicatie, de interventiemaatregelen ter bescherming zoals schuilen en eventuele evacuatie. Ook de noodzaak van een strategie op langere termijn voor de beheersing van gezondheidseffecten en milieugevolgen, zoals de hoeveelheden afval en de relocatie, krijgt aandacht.
Eerste deeladvies: bescherming van de schildklier
Naar aanleiding van de vierde verjaring van het ongeval in Fukushima publiceert de HGR reeds een eerste deeladvies over de bescherming van de schildklier. Dit is immers een van de belangrijkste tegenmaatregelen die dienen genomen te worden bij een kernramp waarop we moeten voorbereid zijn. Fukushima heeft geleerd dat een dergelijk ongeval zich ook kan voordoen in streken met sterke nucleaire ontwikkeling zoals in en rond België. De beschermingsstrategie steunt op de snelle toediening van niet radioactief jodium op grote schaal in het geval van een nucleair ongeval om te voorkomen dat de schildklier het radioactief jodium uit de lozingen opneemt.
Bijzondere doelgroep: kinderen en zwangere vrouwen
De bevolkingsdoelgroepen zijn in het bijzonder (jonge) kinderen en zwangere vrouwen gezien de foetus en de kinderen extra gevoelig zijn voor schildkierkanker veroorzaakt door stralingen. Na de ramp in Tsjernobyl, waarbij er geen niet radioactief jodium werd uitgedeeld, deden zich een groot aantal schildkierkankers voor in deze gevoelige bevolkingsgroep.
Strategie voor een snelle verdeling
De HGR benadrukt de planning en uitwerking van een strategie voor de snelle levering aan de doelgroepen over een afstand van 100km of meer, zoals onlangs erkend in een gezamenlijk verslag van het netwerk van de voor stralingsbescherming en nucleaire veiligheid bevoegde autoriteiten van de meeste Europese landen. De uitvoering van deze strategie moet zorgvuldig bekeken worden en regelmatig getest.
Jodiumallergie
De HGR wil erop te wijzen dat ernstige allergische reacties op jodium of kaliumjodide uiterst zeldzaam zijn en dat ze niet mogen verward met de allergieën aan zeevoedsel, ontsmettingsmiddelen en contrastmiddelen in de radiologie en niet opwegen tegen het verhoogd risico op schildklierkanker. Er moet dus niet gevreesd worden voor de inname van niet radioactief jodium bij kernongeval aangezien de risico op schildklierkanker zeer hoog is.
Verbetering jodiuminname in België
De bevolkingsgroepen met jodiumtekort lopen een groter risico. In België betreft het risico op een tekort aan jodiuminname vooral zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Het komt er dus evenzeer op aan om de uitvoering van de programma’s voor verbetering van de jodiuminname in België voort te zetten en te controleren (HGR adviesnr. 8913, http://tinyurl.com/HGR-8913-jodium).
Het volledige advies nr. 9275 is te vinden op de website van de Hoge Gezondheidsraad: http://tinyurl.com/HGR-9275-Fukushima .
Voor meer informatie kunt u zich wenden tot:
De experten:
- NL: Gilbert Eggermont, tel.: 0478/21.30.10, e-mail: gilbert.eggermont@vub.ac.be
- FR/NL: Patrick Smeesters, tel.: 0475/72.54.44 of 010/86.04.90, e-mail: patricksmeesters@hotmail.be
De website van de Hoge Gezondheidsraad: www.hgr-css.be