Handleiding voor de evaluatie van microplastics
Het Directoraat-Generaal Leefmilieu van de FOD Volksgezondheid heeft een methodologie ontwikkeld voor een zelftest voor bedrijven, die emissies van primaire microplastics in het leefmilieu willen voorkomen. De test wordt vandaag voorgesteld door Bart Tommelein, staatsecretaris voor de Noordzee, op de Brussel PolyTalk 2016, met dit jaar als thema ‘Zero Plastics To The Oceans’. De meest recente ontwikkelingen en inzichten op het gebied van marien zwerfvuil en de mogelijke oplossingen zullen er besproken worden.
De aanwezigheid van kleine kunststofdeeltjes (< 5 mm), zogenaamde microplastics, in rivieren en zeeën vormt momenteel een belangrijk milieuthema. De deeltjes ontstaan uit de afbraak van kunststof zwerfafval (zogenaamde “secundaire microplastic”) of worden specifiek aangemaakt als onderdeel van producten, zoals scrubcrème of tandpasta (zogenaamde “primaire microplastic”).
Primaire microplastics kunnen in het water terechtkomen, bijvoorbeeld na het afspoelen. Project: een handleiding voor bedrijven Met de zelftest kunnen bedrijven hun gebruik van microplastic inventariseren en preventieve maatregelen nemen, ofwel door alternatieve materialen te gebruiken of door te verhinderen dat microplastics vrijkomen in het milieu. “We hopen bedrijven dankzij deze hulpmiddelen zoveel mogelijk te kunnen aansporen om de vervuiling op zee tegen te gaan”, zegt minister van Leefmilieu Marie Christine Marghem. “Het behoud en duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en maritieme hulpbronnen is één van de VN-objectieven voor duurzame ontwikkeling die in New York in september 2015 zijn vastgelegd en die we moeten naleven.”
De handleiding bevat een lijst van sectoren waar de zelftest voor bedrijven relevant kan zijn. Ze beschrijft welke soorten van microplastics in aanmerking komen voor de test, en geeft een methode aan om de emissie van microplastics in te schatten, zowel tijdens de productie als bij gebruik van een eindproduct door de consument. Ze somt ook enkele alternatieve materialen op om microplastics te vervangen.
De volgende sectoren komen in aanmerking: productie van kunststof granulaat, verwerking van kunststof granulaat tot kunststof voorwerpen; productie van cosmetica, smeermiddelen, pigmentdragers, waterverzachters, thermoplastische kleefstoffen; industriële toepassingen met microplastics (bijvoorbeeld in processen van oppervlaktebehandeling met schuurmiddelen).
Microplastics in producten Volgens het World Economic Forum zullen oceanen in 2050 meer kunststof dan vis bevatten. De problematiek van watervervuiling met kunststof is een wereldwijd probleem dat enkel met gezamenlijke inspanningen opgelost kan worden. Om te beginnen zouden producenten de primaire microplastics in producten zoals cosmetica of reinigingsmiddelen, al kunnen beperken of vervangen. Dat kan een eerste voor de hand liggende deeloplossing vormen. Kunststof, wat een heel duurzaam materiaal is, hoort immers niet thuis in producten met een korte levensduur. De deeltjes die niet weg gefilterd worden in de waterzuiveringssystemen, belanden in zee waar ze honderden jaren kunnen achterblijven. “Vandaar mijn oproep aan bedrijven om zich mee in te zetten voor het behoud van zuivere oceanen en zeeën. Om met andere woorden nauwgezet de emissie van microplastics uit hun producten, waaronder verzorgings- en onderhoudsproducten die we dagelijks gebruiken, na te gaan en de samenstelling ervan, indien nodig, aan te passen”, besluit Minister Marghem.
U kunt de handleiding (enkel in het EN) hier downloaden. Wenst u meer te weten over de verantwoording van de gemaakte keuzes, raadpleeg het begeleidend document van de studie.
U kunt dit aanvragen via info@milieu.belgie.be. Wat verder? De handleiding zal in de toekomst verder geactualiseerd en aangevuld worden. Meer weten • www.greenfacts.org/fr/dechets-marins/ • www.unep.org/yearbook/microplastics.asp
Contact: Sven Heyndrickx, woordvoerder FOD Volksgezondheid - T: 0473/83.64.90 - sven.heyndrickx@gezondheid.belgie.be Ingrid Van Daele, woordvoerder van Marie-Christine Marghem, Federale Minister voor Leefmili-eu,- T: 0470/32.02.62 – ingrid.vandaele@marghem.fed.be