02 okt 2014 12:47

Meer zelfstandigen en personen met een handicap hebben hulp nodig

Uit het jaarverslag 2013 van de Federale Overheidsdienst (FOD) Sociale Zekerheid blijkt dat de economische situatie in 2013 nog steeds gevolgen had voor de sociale situatie van sommige van haar doelgroepen.

Enkele voorbeelden:

  • het aantal zelfstandigen die een vrijstelling van sociale bijdragen aanvragen omdat ze die wegens financiële problemen niet meer kunnen betalen, blijft stijgen (32.013 dossiers). Op vijf jaar tijd (2008-2013) stellen we een globale stijging van 48% vast.  Tussen 2012 en 2013 alleen al was er een toename van bijna 20%.
  • steeds meer personen met een handicap hebben hulp nodig. Zo werden vorig jaar  101.297 aanvragen voor een inkomensvervangende tegemoetkomingen ingediend, wat 12% meer is dan in 2012 en zelfs 43% meer dan vijf jaar geleden (2008).
  • om het sociale vangnet te verbeteren werd een nieuwe regelgeving in verband met de sociale faillissementsverzekering uitgewerkt. Dit was zeer noodzakelijk, want nooit was het aantal faillissementen zo hoog als in 2013.

Toch blijft de FOD Sociale Zekerheid in deze moeilijke tijden trouw op post!

Werken aan de toekomst van de sociale zekerheid

De evolutie van de sociale context zet ons ertoe aan na te denken over de toekomst van de sociale zekerheid. Hoe zal deze context verder evolueren? Hoe zal de “sociale jas” van de burger er de komende jaren uitzien? Het project Full Social Jacket, een webdocumentaire, gaat op deze vraag in en buigt zich over de situatie van de sociale bescherming vandaag in Europa. Hoe ziet de toekomst er uit, nu elk land geconfronteerd wordt met budgettaire uitdagingen?

Om ons voor te bereiden op de toekomst moeten we ook de situatie vandaag zo goed mogelijk analyseren en deze in perspectief kunnen plaatsen. Twee projecten waaraan onze FOD deelneemt:

  • Het project SIMS (Social Impact of Migration) is een federaal samenwerkingsnetwerk van de FOD Sociale Zekerheid, de Dienst Vreemdelingenzaken, de FOD Werkgelegenheid en de POD Maatschappelijke Integratie.  De bedoeling is om de sociale weerslag van de Europese juridische instrumenten rond migratie op te volgen.
  • De Social Protection Performance Monitor (SPPM) gebruikt gemeenschappelijke Europese indicatoren en monitoringinstrumenten om de Europese strategie rond sociale bescherming en sociale inclusie op te volgen. Dit monitoringsysteem werd voor het eerst toegepast in 2013 en toont aan dat de crisis duidelijke sociale gevolgen heeft gehad op Europees niveau. Heel wat lidstaten worden geconfronteerd met een groeiende ongelijkheid en een toename van het aantal personen in armoede en sociale uitsluiting, in het bijzonder de kinderen.

Onze rol: van fraudebestrijding tot het toegankelijk maken van oorlogsarchieven

Naast de voorbereiding van het sociaal beleid zijn er tal van andere domeinen waarop wij actief zijn. Een overzicht van een aantal belangrijke resultaten in 2013:

Strijd tegen de sociale fraude, zwartwerk, mensenhandel en sociale dumping

Onze controleurs en inspecteurs zien erop toe dat de sociale wetgeving correct wordt toegepast door de werkgevers. In 2013 voerden zij 18.963 controles uit (ongeveer 22,5% in de horeca, 21,5% in de bouwsector en 19,5% in garages en tankstations).

Deze controles gebeurden door middel van een nieuwe informaticatool voor data-onderzoek waarmee interventies gerichter kunnen gebeuren door het bundelen en natrekken van risicofactoren (data mining).

Het bedrag van de regularisaties van RSZ-bijdragen is duidelijk gestegen (68 miljoen euro in 2011, 91,5 miljoen euro in 2012 en 133,5 miljoen euro in 2013), hoewel het aantal dossiers ongeveer hetzelfde is gebleven.

De sociale zekerheid in een internationale context

In 2013 werd het project H5CNP gelanceerd. Dit project betekende de start van een netwerk van contactpunten in alle EU-lidstaten om de uitwisseling van gegevens over risico’s op vlak van fraude, fouten en terugkerende problemen uit te wisselen. België ondertekende daarnaast ook een overeenkomst rond sociale zekerheid met Albanië en Tunesië.

Herdenking van de oorlog 14-18: 240.000 dossiers van burgerlijke oorlogsinvaliden uit de vergetelheid gehaald

Weinig mensen weten het: de FOD Sociale Zekerheid beheert een historisch zeer waardevol, dertien kilometer lang archief over oorlogsslachtoffers. In 2013 haalde de FOD de 240.000 in vergetelheid geraakte dossiers van burgerlijke oorlogsslachtoffers van onder het stof. Dit patrimonium werd gereorganiseerd zodat het publiek de documenten gemakkelijker zou kunnen raadplegen. De dossiers zijn opmerkelijk omdat ze stukken bevatten die interessant kunnen zijn voor de families van de betrokkenen: getuigenissen, tijdsdocumenten, enz.

Een efficiënt beheer van onze middelen en budgetten

De FOD Sociale Zekerheid past het lean management-principe toe. Dit is een werkorganisatie-systeem waarbij de verschillende actoren zich inzetten om komaf te maken met verspillingen die de doeltreffendheid en performantie van een organisatie in de weg staan. In 2013 heeft de FOD Sociale Zekerheid deze methodologie geleidelijk aan in zijn processen ingevoerd. De FOD analyseerde verschillende types van verspilling (activiteiten zonder meerwaarde, nutteloos transport, verspilling van middelen, …) om goede praktijken te systematiseren. De FOD draagt bovendien bij tot de federale inspanningen op vlak van uitgavenbeheer. 2013 was dan ook opnieuw een jaar van budgettaire behoedzaamheid, van het optimaliseren van onze processen en het verbeteren van de dienstverlening ondanks de beperkte financiële- en personeelsmiddelen.

Raadpleeg het jaarverslag 2013 van de FOD Sociale Zekerheid online: www.socialsecurity.fgov.be/rapport/2013/nl/index.htm