13 mrt 2013 17:23

Strengere regels om de blootstelling aan de elektromagnetische golven van gsm's te beperken

De ministerraad keurt op voorstel van minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Laurette Onkelinx en minister van Economie en Consumenten Johan Vande Lanotte een ontwerp van koninklijk besluit goed dat operatoren en verkopers van mobiele telefoons nieuwe verplichtingen oplegt om de blootstelling van de gebruikers aan elektromagnetische golven te beperken.

De penetratiegraad van mobiele telefoons bedraagt in België meer dan 100%: er zijn meer sim-kaarten dan inwoners. In België telefoneert ongeveer 4% van de gsm-gebruikers (400.000) meer dan 30 minuten per dag (het risicopeil bij langdurig gebruik), al of niet via een oortje. Onder de jongeren gaat het in stijgende lijn en volgens een onderzoek "jongeren en gsm" van het Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties hebben jongeren vanaf 12 jaar zowat allemaal een gsm (+ 15% in vergelijking met 2009), en bezitten twee op drie jongeren van 10 jaar een gsm (+ 21%).

Wat zijn de nieuwe verplichtingen? 

De gebruiker over het specifieke absorptietempo (SAR) van de verschillende gsm's informeren
De SAR-waarde geeft aan in welke mate de gebruiker aan de radiogolven wordt blootgesteld. Volgens de Europese regelgeving mag de SAR niet meer dan 2 W/kg bedragen. Zelfs als de mobiele telefoons die norm naleven, moet men voorzichtig blijven: de keuze voor de juiste gsm (met lagere SAR-waarde) kan de blootstelling aan de straling met 3 tot 10 keer verminderen.  Het is dus belangrijk dat de consumenten hun gsm met kennis van zaken kunnen kopen en dat ze bij hun aankoop met de SAR rekening kunnen houden.

  • Verkopers van mobiele telefoons zullen voortaan de SAR-waarde van elk mobiele telefoonmodel moeten vermelden, niet alleen in de verkooppunten maar ook in de reclame. Het ontwerp van koninklijk besluit verplicht ook dat men in de verkooppunten duidelijk aangeeft wat de SAR-waarde inhoudt, en dat men aanraadt om een oortje te gebruiken en een gsm met een lage stralingswaarde te kiezen.
  • De producenten en groothandelaars zullen die SAR-waarde ook aan de kopers van hun producten moeten meedelen, opdat zij die in de verkooppunten zouden kunnen vermelden.

Merk op dat de door de fabrikant opgegeven SAR-waarde niet altijd met de werkelijke blootstelling aan de radiogolven overeenkomt. In de praktijk kan het zendvermogen schommelen naargelang de ontvangstkwaliteit: bij een slechte ontvangst is de elektromagnetische straling groter en omgekeerd. 
De technische kenmerken van het toestel hebben een invloed op de gezondheid van de gebruiker, maar ook zijn gedrag blijft een belangrijke rol spelen: de invloed zal kleiner zijn wanneer hij zijn telefoon met mate gebruikt, via een oortje, niet in een bewegend voertuig telefoneert...

Verbod om gsm's voor kinderen te verkopen
De verkoop van specifiek voor jonge kinderen ontworpen mobiele telefoons zal verboden zijn: het gaat om de aangepaste mobiele telefoons die voor kinderen tot 7 jaar zijn bedoeld.

Reclameverbod voor gsm's gericht op kinderen jonger dan 7 jaar
Reclame die kinderen jonger dan 7 jaar ertoe aanspoort om gsm's te gebruiken zal verboden zijn. Het gaat hier om reclame in kinderprogramma's op radio en televisie en in tijdschriften of andere drukwerken voor jongeren, evenals websites die zich op die leeftijdsgroep richten. Die laatste twee beschermingsmaatregelen willen het gebruik van mobieltjes door kinderen beperken, want de radiogolven hebben immers een grotere invloed op een kinderhoofd dan op dat van een volwassene.
Het ontwerp werd aan verschillende adviesorganen (de Hoge Gezondheidsraad, de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling, de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven...), de deelstaten en aan de Interministeriële Conferentie Leefmilieu voorgelegd. Het werd begin januari ook naar de Europese Commissie gezonden die, net als elke lidstaat, over drie maanden beschikt om haar opmerkingen mee te delen.
Ten slotte komt er op termijn eveneens een kb dat de verkoop van een oortje bij een gsm zal verplichten. 
Brochures van de FOD Volksgezondheid:

Elektromagnetische velden en gezondheid, uw wegwijzer in het elektromagnetische landschap
Mobiele telefoon en gezondheid: normen, wetenschappelijke feiten en tips voor verstandig gebruik